hemel
licht en donker
In de nacht komen heel andere verschijnselen aan het licht dan overdag. Het atmosferische strooilicht is afwezig zodat we de donkere wereldruimte in kunnen kijken. Ook in de dampkring treden fenomenen op die overdag niet te zien zijn. Het schemeringsgebied tussen dag en nacht is de ultieme grens tussen licht en donker.
Lichtende nachtwolken hangen op ruim 80 km hoogte. Ze 'geven licht' omdat ze daar nog zonlicht opvangen dat van ver achter de horizon komt.
Lichtende nachtwolken zijn in 2024 ongewoon vaak gezien in Nederland.
Drie stadia van de schemering. Links als de zon nog net boven de horizon staat, in het midden als de zon net onder de horizon staat en rechts als de zon ruim 4 graden onder de horizon is gezakt. Opnamen met een fisheyelens met het zenit precies in het midden. Deventer, 2022.
Allsky-beeld van stedelijke strooilichtkoepels aan de horizon gezien vanaf een plek op het platteland.
Bliksemstralen tussen wolk en aarde.
De blauwe hemel bij maanlicht wordt zichtbaar in een opname met lange belichtingstijd.
De melkweg vanuit een heel donkere plaats in de Provence.
De sterrenhemel om vier uur 's nachts in augustus. Linksonder strooilicht van de stad, rechtsboven de opkomende maan. Noord is rechts.
De midzomernachtschemering om even na half twee, precies in het noorden.
Twee meteoren ('vallende sterren') behorende bij de zwerm der Perseïden die elk jaar in augustus optreedt.
Poollicht in de nacht van 10 op 11 mei 2024 te Deventer. Tot in het zenit waren de kleuren te zien.
Poollicht op 13 maart 1989 in westelijke richting. De maan schijnt er doorheen. Links het sterrenbeeld Orion (foto te Reuver).
Het grote poollicht boven Nederland van 13 maart 1989.
Poollicht in de avond van 30 oktober 2003 in noordoostelijke richting (foto te Deventer).
Lichtende nachtwolken met ribbeltjes (type III).
Op een heel donkere plek kan bij onbewolkt weer soms het groene ionosfeerlicht gezien worden dat nog zwakker is dan de Melkweg.
Blikseminslag in de mast van Lopik in de avond van 23 juni 1972.
Bliksemspectrum. De bliksem sloeg in in de mast van Lopik bij IJsselstein. Ik maakte de opname te Utrecht.
Het zonlicht flitst weer van achter de maan tevoorschijn na de totale zonsverduistering op 11 augustus 1999. Ik nam de foto te Beuvillers in Noord-Frankrijk. In de wolkenflarden zijn kleuren door kransverstrooiing te zien.
De 'hemelschijf van Nebra', tentoongesteld in het Landesmuseum van Halle (Saale) (foto Matthijs).
De Pleiaden, die een centrale rol spelen op de hemelschijf van Nebra (foto PPHV, Deventer).